Η Ελληνίδα βιολονίστρια, Ραφαηλία Καψοκαβάδη (Rafailia Kapsokavadi) μιλά για την καριέρα της στην «Οικονομική Μητρόπολη» του κόσμου, στο Hellenic DNA.
Ποια είναι η Ραφαηλία Καψοκαβάδη; Που γεννήθηκες από πού κατάγεσαι από που είναι οι γονείς σου;
*Ονομάζομαι Ραφαηλία Καψοκαβάδη και είμαι μουσικός με καταγωγή από Κέρκυρα από του μπαμπά μου την πλευρά. Γεννήθηκα στην Θεσσαλονίκη όπου και πήρα τα πρώτα μαθήματα κλασσικής μουσικής. Στην ηλικία των δεκαοκτώ χρόνων εγκαταστάθηκα στην Αμερική.
Πώς ξεκίνησε η επαφή σου με τη μουσική; Ποια είναι η πρώτη μουσική ανάμνηση που θυμάσαι; Έπαιξαν κάποιο ρόλο οι γονείς σου;
*Ή επαφή μου με τη μουσική ήρθε από πολύ μικρή. Μεγάλωσα σε μια οικογένεια με βαθιές μουσικές ρίζες. Ο παππούς μου είναι ένας πολύ καταξιωμένος μαέστρος της φιλαρμονικής ορχήστρας της Κέρκυρας για πολλά χρόνια. Οι γονείς μου ήταν οι πρώτοι που μου μετέδωσαν την αγάπη για τη μουσική. Από πολύ μικρή ηλικία, η μουσική βρισκόταν παντού γύρω μου. Η φλογέρα και το μεταλλόφωνο ήταν τα πρώτα όργανα μου και μετά ήρθε σιγά σιγά το βιολί που άρχισα να μαθαίνω από 6 χρονών με έναν πολύ καλό δάσκαλο και καταξιωμένο μουσικο, που τώρα ζει και εργάζεται στο Ντουμπάι.
Πώς πήρες την απόφαση να εγκατασταθείς μόνη σου, από την Ελλάδα στην Νέα Υόρκη;
*Δεν εγκαταστάθηκα πρώτα στη νέα Υόρκη αλλά στη Βόρεια Καρολίνα. Μέσω μιας υποτροφίας που μου δόθηκε στη Βόρεια Καρολίνα, πήρα μια μεγάλη απόφαση με τους γονείς μου και μετανάστευσα στην Αμερική μαζί με τους γονείς μου, που ήρθαν και δίδαξαν σε ελληνικά σχολεία του Charlotte στη Βόρεια Καρολίνα. Η αλήθεια είναι, πως αν δεν είχα τους γονείς μου, σε ένα τέτοιο μεγάλο ξεκίνημα, δεν νομίζω να μπορούσα να τα βγάλω πέρα στην αρχη. Με βοήθησαν και με στήριξαν όσο κανένας άλλος. Έβλεπαν ότι η μουσική ήταν αυτό που με γέμιζε και με έκανε χαρούμενη. Από τότε που ήμουν παιδί, ήξερα ότι η μουσική είναι ο δρόμος μου και ήθελα να κάνω τα όνειρα μου πραγματικότητα σε μια χώρα με πολύ περισσότερες προοπτικές και ευκαιρίες. Αποφάσισα να ακολουθήσω το όνειρο μου στη Νέα Υόρκη αφού τελείωσα το βασικό πτυχίο στη βόρεια καρολίνα. Με έκανε ένα από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια στη Νέα Υόρκη για μουσική για μεταπτυχιακές σπουδές. Ετσι και έμεινα στη Νέα Υόρκη από τότε.
Τα πρώτα χρόνια ήταν δύσκολα αλλα είχα πείσμα και υπομονή να σπουδάσω κάτι που μου αρέσει και με μια καθηγήτρια μουσικής τη Nancy Bargerstock, που ειχε τυγχάνει να είναι δασκάλα του έλληνα δασκάλου μου στην Θεσσαλονίκη, Ομήρου Γιαβρουμη, στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Η κ. Νανσυ με βοήθησε να μπω στο πρόγραμμα μουσικής με υποτροφία του Hayes School of Music in North Carolina.
Πως ζούσες τα πρώτα χρόνια, σε μια τεράστια πόλη, Υπήρχε ανασφάλεια τους πρώτους μήνες της προσαρμογής στην ΝΥ;
*Τα πρώτα χρόνια στη Νέα Υόρκη ήταν δύσκολα θα έλεγα. Είναι μια πολύ ακριβή πόλη με πολύ γρήγορους ρυθμούς ζωής αλλά και αναρίθμητες ευκαιρίες αν βέβαια έχει ο άνθρωπος διάθεση για δουλειά και προσωπική ανέλιξη. Τα πρώτα χρόνια έκανα το μεταπτυχιακό μου και έψαχνα συνεχώς ευκαιρίες για συνεργασίες με μουσικούς και ορχήστρες σε όλα τα borough της Νέας Υόρκης. Δεν μου δόθηκε ποτέ τίποτα εύκολα. Έπρεπε να κοπιάσω πολύ για να φτάσω εδώ που είμαι τώρα. Με πολύ κόπο και επιμονή συνέχισα να κάνω αυτό που αγαπώ, να διδάσκω και να παίζω μουσική. Ηρθα πολύ γρήγορα σε επαφή με μουσικούς της Νέας Υόρκης , έλληνες και μη που μου έδωσαν συμβουλές και με βοήθησαν να εξελιχθώ.
Υπέβαλλες τον εαυτό σου σε δοκιμασίες; Έπρεπε να βρεις δουλειά άσχετη δουλειά με το αντικείμενο σου για να σταθεροποιηθεις στην ΝΥ;
*Οι δοκιμασίες ήταν πολλές στην αρχή. Κάθε αρχή και δύσκολη λένε. Αλλά εγώ είχα ήδη προσαρμοστεί στο Αμερικανικό mindset από τη Βόρεια καρολίνα και ήταν λίγο πιο εύκολα να πάω Νέα Υόρκη. Στην αρχή είχα κάνει αρκετές δουλειές, μουσικές και μη. Δούλευα στην υποδοχή ενός ελληνικού diner πολυ πρωι τα Σαββατοκύριακα και δίδασκα πολλά μαθήματα ιδιωτικά στο βιολί και πιάνο στο Μανχαταν και Κουίνς. Ήταν δύσκολο να ενταχθώ σε μια ορχήστρα στην αρχή αλλά μετά από κάποιους μήνες ήρθαν πολλές ευκαιρίες να παίξω με πολλά μουσικά σύνολα στην Νέα Υόρκη και σε άλλες πολιτείες.
Ποια είναι τα όνειρα σου; Σε ποιο μέρος ήθελες ιδανικά να ζεις και κάνεις αυτό θέλεις;
*Το όνειρο μου ήταν πάντα να παίζω μουσική στο Carnegie Hall και αισθάνομαι πολύ τυχερή που παίζω με μια πολύ καλή ορχήστρα εκεί. Είχα φιλοδοξίες να ζω και να κάνω συναυλίες ως βιολονιστρια σε μια μεγάλη πόλη όπως η Νέα Υόρκη. Ήταν όνειρο ζωής να ζω στη Νέα Υόρκη που έχει γίνει πραγματικότητα με πολύ αγώνα και θυσίες. Νιώθω ότι όλοι μου οι κόποι έχουν ανταμειφθεί και με το παραπάνω εφόσον βγάζω χρήματα από αυτό.
Ποιά είναι τα μελλοντικά μουσικά σου πλάνα; Με ποιον _ ποια θα ήθελες να συνεργαστείς;
*Έχω πολλά σχέδια και συνεργασίες που θέλω να επιτευχθούν σύντομα με πολυ καταξιωμένους μουσικούς, όπως David Garrett, Zach Bryan, Andrea Bocelli, Kygo και άλλους. Έχω παίξει ήδη με μερικούς Grammy Award winning μουσικούς όπως η Angelique Kidjo, Smokey Robinson, James Ehnes και άλλους σε αρένες της Νέας Υόρκης.
Από το ξεκίνημα της καριέρας σου, η ελληνική μουσική αποτέλεσε για σένα μια πηγή πάθους και έμπνευσης;
*Ναι! Από την αρχή της καριέρας μου, η ελληνική μουσική έχει αποτελέσει μια τεράστια πηγή πάθους και έκφρασης. Το Σεπτέμβριο του 2022, τραγούδησα με την Παγκύπρια Vοcal ensemble στο Carnegie Hall με άλλες σοπράνο προς τιμήν της μνήμης του πολυαγαπημένου Μίκη Θεοδωράκη. Από τότε έχω παίξει σε πολλά ελληνικά events.
Κάθε Χριστούγεννα, κάνουμε συναυλίες στον Καθεδρικό Ναό με την ορχήστρα και τη χορωδία του Καθεδρικού. Με εμφανίσεις από το Symphony Space μεχρι και το New York University (NYU), η ομογένεια με έχει βοηθήσει να εκφράσω την αγάπη μου προς την παράδοση της Ελλάδας μας μέσω της μουσικής. Η συναυλία στο NYU ήταν για το Ολοκαύτωμα Remembrance Day of the Greek Jewry που ερμήνευσα το κομμάτι Theme from Schindler’s List του John Williams. Το event είχε στεφθεί με επιτυχία και μεταδόθηκε σε μετάδοση από την ERTFLIX, και από τη Φωνή της Ελλάδας (Voice of Greece), το παγκόσμιο ραδιόφωνο της Ελλάδας. Τα τελευταία χρόνια έχω κάνει μερικές ραδιοφωνικές και διαδικτυακές συζητήσεις και interviews με ελληνικές εφημερίδες, για να μεταδίδω την αγάπη μου για την Ελλάδα μέσω της μουσικής.
Πώς βλέπεις τη μουσική σκηνή στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς;
*Η Ελλάδα έχει πληθώρα ταλαντούχων μουσικών, και πολύ ενδιαφέροντα μουσικά δρώμενα. Κατά τη γνώμη μου η Ελλάδα δεν έχει ένα οργανωμένο σύστημα για να στηρίξει αυτή τη μουσική σκηνή στη χώρα ούτε να την προωθήσει παραπέρα, ενώ υπάρχουν τόσες πολλές δυνατότητες και προοπτικές εξέλιξης.
Όμως τα τελευταία χρόνια έχω παρατηρήσει τη γέννηση συλλογικών προσπαθειών που μου δίνει ελπίδα. Έτσι κι εγώ προσπαθώ να συμμετέχω όσο μπορώ στην προώθηση της ελληνικής κουλτούρας μέσω της συμμετοχής μου σε ελληνικά events που παίζω βιολί.
Η πολυδιάστατη και πολυσχιδή Νέα Υόρκη, μπορεί να αποβεί μοιραία για έναν φιλόδοξο νέο άνθρωπο, που δεν έχει συγγενείς ή κάποια «τοπικά» στηρίγματα στην πόλη;
*Δεν το πιστεύω αυτό. Θεωρώ πως αυτή η πόλη έχει κάθε ευκαιρία για οτιδήποτε κάνει ο καθένας στον τομέα του. Εχει σεμινάρια, μαθήματα, πολύ καλά πανεπιστήμια για να κάνεις ο καθένας ότι του αρέσει. Αν είναι ο άνθρωπος φιλόδοξος και έχει στόχους, όλα είναι πιθανά και μπορεί να καταφέρει τα πάντα, αρκεί να το επιθυμεί. Εγώ ερχόμενη από την Ελλάδα, δεν είχα κανένα συγγενή στην Αμερικη. Αλλά με πολύ θέληση, βρήκα ανθρώπους που πίστεψαν σε μένα, με ένταξαν σε τοπικά στηρίγματα στην πόλη και με βοήθησαν να αρχίσω από κάπου.
Τεχνητή νοημοσύνη… Μια ερώτηση που κάνουμε τελευταία σε όλους. Σε φοβίζει; Πως βλέπεις να επηρεάζει τη μουσική;
*Η τεχνητή νοημοσύνη έχει αλλάξει ήδη πολλά πράγματα πάνω στη μουσική βιομηχανία και δημιουργία. Μέχρι να διαμορφωθούν οι νόμοι πάνω σε αυτό, δεν επηρεάζεται η μουσική σε μεγάλο βαθμό. Δεν με φοβίζει αυτό να πω την αλήθεια. Κάποια πράγματα πάνω στη μουσική είναι ακλονητα και δεν μπορούν να αντικατασταθούν από το AI. Αυτό θεωρώ!
Υπήρξαν φορες φορές, που ήθελες να τα παρατήσεις και να γυρίσεις στην Θεσσαλονίκη ή στην Κέρκυρα;
*Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν το έχω σκεφτεί αυτό. Πάντα πίστευα ότι θα τα καταφέρω εδώ και θα καταφέρω να μείνω. Η μουσική και η αγάπη για αυτό που κάνω είναι απεριόριστη.
Τώρα μάλιστα δουλεύω εδώ και ένα χρόνο σε μια εταιρία με πλήρη απασχόληση στο Μανχάτταν ως agent για άλλους μουσικούς από την Αμερική και Ευρώπη που τους προωθούμε για συναυλίες και tours in North America και Καναδά. Με κρατάνε πολλά εδώ στην Αμερική και δεν νομίζω να επιθυμώ να μετακομίσω πίσω στην Ελλάδα, τουλάχιστον για τα επόμενα χρόνια. Εκτός από την αγάπη για τη μουσική, διατηρώ και μια πολύ όμορφη σχέση τον τελευταίο χρόνο με έναν Ελληνοαμερικανό, ο οποίος μου παρέχει μεγάλη στήριξη σε ό,τι απόφαση και να πάρω, λατρεύει την κλασική μουσική, και προπάντων είναι ο μεγαλύτερος θαυμαστής μου .
Υπάρχει ακόμη θεωρείς Αμερικάνικο Όνειρο ή είναι πλέον στα χρόνια μας ένα όνειρο απατηλό;
*Θεωρώ πως Το Αμερικανικό Όνειρο δεν είναι μια απατηλή φαντασίωση, αλλά εμπεριέχει τη συνεχή βελτίωση και τον ανταγωνισμό μεταξύ των ανθρώπων. Η πρωτοβουλία, η καινοτομία, η ανάληψη ευθυνών και το ρίσκο είναι χαρακτηριστικά στοιχεία του Αμερικανικού Ονείρου, που διαμόρφωσαν, ανά τα χρόνια, την αμερικανική κοινωνία. Για αυτο ακομα πιστεύω στο Αμερικανικό Όνειρο και στην ικανότητα των ανθρώπων να ονειρεύονται έναν καλύτερο τρόπο ζωής και επιτυχίας. Δηλαδή ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν την ελευθερία και την ευκαιρία για μια καλύτερη ζωή.
Οι φωτογραφίες είναι από το προσωπικό αρχείο της Ραφαηλία Καψοκαβάδη
