«Τούτη η μάχη δεν παύει» – Μέχρι την επιστροφή στην Κερύνεια.
Κείμενο – Φωτογραφίες : Φώτης Καλιαμπάκος.
50 χρόνια στην ηγεσία του Κυπριακού αγώνα για τον Φίλιπ Κρίστοφερ. Ο διακεκριμένος ομογενής και πρόεδρος της ΠΣΕΚΑ βραβεύτηκε για την προσφορά του στον Ελληνισμό.
Το πολυτελές αλλά και σημαντικό για την πολιτική ιστορία της Νέας Υόρκης Union League Club στο Μανχάταν επελέγη φέτος για την ετήσια εκδήλωση του Κυπροαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου Cyprus-U.S. Chamber of Commerce. Στην εκδήλωση απονέμεται κάθε χρόνο το βραβείου του Επιμελητηρίου: «Distinguished Merit Award».
Ο φετινός τιμώμενος προέρχεται από την ίδια την Κυπριακή κοινότητα των Ηνωμένων Πολιτειών και έχει συμβάλλει τα μέγιστα από την αρχή στην υπόθεση του αγώνα για την Κύπρο. Πρόκειται για τον διακεκριμένο επιχειρηματία Φίλιπ Κρίστοφερ.
Υψηλές παρουσίες.
Η προσωπικότητα του Κρίστοφερ και η ανεκτίμητη διαχρονική του προσφορά στις υποθέσεις της Κύπρου αλλά και της Ελλάδας ήταν αρκετές ώστε να συρρεύσουν στο Union League Club μια σειρά διακεκριμένων προσωπικοτήτων από όλη την Αμερική. Ανάμεσά τους, μεταξύ πολλών άλλων: ο Πρέσβης της Κύπρου στην Ουάσιγκτον κύριος Ευάγγελος Σάββα, η Μόνιμη Αντιπρόσωπος της Κυπριακής Δημοκρατίας στα Ηνωμένα Έθνη πρέσβης Μαρία Μιχαήλ, ο Γενικός Πρόξενος της Κύπρου στη Νέα Υόρκη Μιχάλης Φυρίλλας, ο Πρόξενος της Ελληνικής Δημοκρατίας στη Νέα Υόρκη Πέτρος Δώριζας, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κυπριακών Οργανώσεων Αμερικής, Κυριάκος Παπαστυλιανού καθώς και, προσωπικός φίλος άλλωστε και επί χρόνια συναγωνιστής του Κρίστοφερ, Ύπατος Πρόεδρος της ΑΧΕΠΑ Σάββας Τσίβικος.
Επίσης ο ομογενής, μέλος της πολιτειακής Βουλής της Νέας Υόρκης Michael Tannousis και ο, πρόσφατα επανεκλεγείς, βουλευτής (US House of Representatives) της 23ης περιφέρειας του New Jersey Robert Menendez Jr., με τους οποίος επίσης ο Κρίστοφερ διατηρεί στενές σχέσεις, με τον πρώτο να κατάγεται και ο ίδιος από την Κύπρο, ενώ με το δεύτερο οι σχέσεις πάνε πολύ πίσω στο χρόνο λόγω της σχέσης του πατέρα του με την ομογένεια.
Τιμητική διάκριση από το Κογκρέσο.
Ο Michael Tannousis έπλεξε το εγκώμιο του τιμώμενου, παρέδωσε στον κύριο Κρίστοφερ τιμητική διάκριση από την Βουλή των Αντιπροσώπων και μετέφερε και τα συγχαρητήρια και τις ευχές, της, επίσης πρόσφατα επανεκλεγείσας βουλευτή (US House of Representatives) της 11ης περιφέρειας της Νέας Υόρκης, Νικόλ Μαλλιωτάκη.
Ρόμπερτ Μενέντεζ Τζούνιορ: «Μέχρι την αποχώρηση του τελευταίου Τούρκου στρατιώτη από την Κύπρο»!
Ο Ρόμπερτ Μενέντεζ έπλεξε το εγκώμιο του Φίλιπ Κρίστοφερ και υποσχέθηκε και τη δική του αμέριστη συμπαράσταση στις προσπάθειες των Κυπρίων μέχρι τη δικαίωση- «μέχρι την αποχώρηση και του τελευταίου Τούρκου στρατιώτη από την Κύπρο», όπως είπε καταχειροκροτούμενος.
Τον συντονισμό της εκδήλωσης ανέλαβε ένας εκπρόσωπος της νέας γενιάς, ο Νίκος Μάρκου, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του επιμελητηρίου. Τη νέα γενιά της κυπριακής ομογένειας εκπροσώπησε επίσης η Μαρία Χριστοδούλου, πρόεδρος των Νέων Κυπρίων Επαγγελματιών. Η εκτελεστική διευθύντρια του επιμελητηρίου Δέσποινα Αξιωτάκη, εκ των διοργανωτών της εκδήλωσης μίλησε με θερμά λόγια για την πολύχρονη προσφορά του Φίλιπ Κρίστοφερ και κάλεσε στο βήμα την πρόεδρο του Επιμελητηρίου κυρία Μαρία Πάππα, η οποία με τη σειρά της αναφέρθηκε στην πορεία και τους αγώνες του τιμώμενου.
Την καθιερωμένη στις ομογενειακές εκδηλώσεις προσευχή έκανε ο πρωτοσύγκελος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής πατέρας Νεκτάριος, ο οποίος μετέφερε τα συγχαρητήρια και τις ευχές του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Ελπιδοφόρου, ο οποίος δεν μπόρεσε να παραστεί λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων. Τόσο ο αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος, όσο και ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, όσο και η πρέσβης της Ελλάδας στις ΗΠΑ κυρία Αικατερίνη Νασσίκα και η Γενική Πρόξενος της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη κυρία Ιφιγένεια Καναρά, απέστειλαν συγχαρητήρια επιστολή.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκε και ο Δημήτρης Κωμοδρόμος, ιστορικό στέλεχος και αυτός της Κυπριακής ομογένειας των ΗΠΑ ενώ με έντονη συναισθηματική φόρτιση και δάκρυα στα μάτια ο Νικόλας Καρακώστας μίλησε για τους αγώνες του θείου του Φίλιπ Κρίστοφερ.
Σε ένα σύντομο βίντεο παρουσιάστηκαν πολλές στιγμές της πορείας, των αγώνων και της προσφοράς του Κρίστοφερ, με φωτογραφίες από διαδηλώσεις, συζητήσεις με ηγέτες της αμερικανικής κοινωνίας και φωτογραφίες από τις ετήσιες συναντήσεις της ΠΣΕΚΑ στην Ουάσιγκτον, ιδιαίτερα την τελευταία, στη μαύρη επέτειο των 50 χρόνων από την Κυπριακή εισβολή.
Ο Φίλιπ Κρίστοφερ διατηρεί ιδιαίτερες σχέσεις φιλίας και με τους σημαντικότερους ερμηνευτές του ελληνικού τραγουδιού, οι οποίες έχουν χτιστεί όλες αυτές τις δεκαετίες των κινητοποιήσεων και των συναυλιών για την Κύπρο. Ιδιαίτερα συγκίνησαν οι φωτογραφίες από εμβληματικές συναυλίες με δεκάδες χιλιάδες κόσμου σε πολλά σημεία των ΗΠΑ, τις οποίες είχε υποστηρίξει οικονομικά ο Κρίστοφερ και το Επιμελητήριο.
Σε αυτές μπορούσε να διακρίνει κανείς την ελίτ των ερμηνευτών του ελληνικού τραγουδιού, μεταξύ άλλων το τη Νανά Μούσχουρη, το Γιώργο Νταλάρα, τη Γλυκερία, τους Αδερφούς Κατσιμίχα, τον αξέχαστο Δημήτρη Μητροπάνο, ενώ μόλις πέρσι μία τέτοια συναυλία οργανωμένη από τον Κρίστοφερ, έφερε στη Νέα Υόρκη το Μανώλη Μητσιά.
Mike Manatos: Σεβασμός για τον Φίλιπ Κρίστοφερ από όλους τους Αμερικανούς Προέδρους.
Εκτενή αναφορά στη ιστορία και τη δράση του Φίλιπ Κρίστοφερ έκανε ο Mike Manatos, ο οποίος, ασφαλώς μαζί με τον πατέρα του, συνεργάζεται εδώ και πολλές δεκαετίες με τον Κρίστοφερ για τα θέματα της Κύπρου αλλά και της Ελλάδας. Ο Μάικ Μανάτος ανέφερε πολλά χαρακτηριστικά στιγμιότυπα από αυτή τη μακρά πορεία, τα οποία έλαβαν χώρα σε όλη την Αμερική, στα κέντρα των αποφάσεων στην Ουάσιγκτον αλλά και μέσα στον ίδιο το Λευκό Οίκο, με τον άοκνο Κρίστοφερ πάντα με παρρησία να αναδεικνύει το αίτημα για δικαιοσύνη στην Κύπρο.
Ο Μάικ Μανάτος ανέφερε χαρακτηριστικά περιστατικά και στιχομυθίες με όλους σχεδόν τους Αμερικανούς προέδρους, ενώ τόνισε και το ρόλο του Κρίστοφερ στην πρόσφατη επιτυχία της επίσκεψης του Κύπριου προέδρου στο Λευκό Οίκο. «Όλοι οι Αμερικανοί Πρόεδροι των τελευταίων δεκαετιών σέβονταν τον Φίλιπ Κρίστοφερ» τόνισε ο Μάικ Μανάτος, με κάποιους μάλιστα, συνέχισε, αναφέροντας ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα με πρωταγωνιστές τον Πρόεδρο Μπους και τον διάδοχό του Μπιλ Κλίντον, να ανησυχούν για τις καίριες κριτικές του παρεμβάσεις…!
«Θα δεχόσασταν λιγότερη δημοκρατία κύριε Μπους;»
Ένα χαρακτηριστικό για την παρρησία του Κρίστοφερ περιστατικό αφορούσε την εποχή του σχεδίου Ανάν. Ο πρόεδρος Μπους (ο νεότερος αυτή τη φορά) προσπαθούσε να κάνει τους Κυπρίους και τους Έλληνες να «καταπιούν με το ζόρι» – “shove down their throats”, όπως είπε χαρακτηριστικά ο Μανάτος, το Σχέδιο Ανάν, το οποίο ανάμεσα σε πολλά άλλα προβλήματα, τα οποία οδήγησαν και στην απόρριψή του από τον Κυπριακό λαό, για να ισορροπήσει τις δύο κοινότητες που δεν ήταν αριθμητικά ίσες, είχε και μια σειρά δικλείδες που εμπόδιζαν την πλειοψηφία να αποφασίσει, με τη χρήση μάλιστα ξένων διαιτητών, μια σειρά δηλαδή δυσλειτουργικών, αλλά και βαθιά αντιδημοκρατικών ρυθμίσεων.
Σε κάποια εκδήλωση λοιπόν στο Λευκό Οίκο ο Κρίστοφερ κάπου πέτυχε να διασταυρωθεί με τον Τζωρτζ Μπους και τον ρώτησε: «Κύριε Πρόεδρε, θα δεχόσασταν εσείς για την πατρίδα μου ένα καθεστώς λιγότερο δημοκρατικό από αυτό που απολαμβάνουμε εμείς εδώ στις Ηνωμένες Πολιτείες;». «Ασφαλώς όχι» του απάντησε ή αναγκάστηκε να του απαντήσει ο Μπους! Λίγες ώρες αργότερα ο κύριος Μανάτος δέχτηκε ένα τηλεφώνημα το οποίο τον πληροφορούσε ότι η τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Κοντολίζα Ράις χρειάστηκε μία ολόκληρη ώρα για να εξηγήσει στον Αμερικανό πρόεδρο τι ακριβώς «υποσχέθηκε» στον Κρίστοφερ!
Ο Μάικ Μανάτος συνεχάρη εκ νέου τον τιμώμενο και μίλησε για τη συνέχιση των αγώνων μέχρι την τελική δικαίωση του Κυπριακού Ελληνισμού. Στη συνέχεια ο Φίλιπ Κρίστοφερ παρέλαβε το βραβείο με τους παρευρισκόμενους να αναφωνούν «άξιος» και αφού φωτογραφήθηκε με την ηγεσία του επιμελητηρίου και τους επισήμους, ανέβηκε στο βήμα για να απευθύνει χαιρετισμό.
“You have been honored so many times”.
Γνωστός για το χιούμορ του ο Φίλιπ Κρίστοφερ ξεκίνησε την ομιλία ευχαριστώντας τους παρευρισκόμενους για την ιδιαίτερη τιμή στο πρόσωπό του και για την παρουσία τους, τα μέλη του επιμελητηρίου αλλά και της οικογένειάς του. Ευχαρίστησε την οικογένειά του για τη συμβολή της στην πορεία του, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στη σύζυγό του, η οποία όμως δεν ήταν στο Union League Club. «Μου είπε ότι έχω βραβευτεί τόσες φορές» αστειεύτηκε ο Κρίστοφερ προτού αποκαλύψει ότι μια μικρή αδιαθεσία ήταν ο πραγματικός λόγος της απουσίας της συζύγου του. Ο προσωπικός και χιουμοριστικός τόνος, ο οποίος δεν προϊδέαζε για τα πολύ σοβαρά μηνύματα που θα ακολουθούσαν, καθώς ο Κρίστοφερ ανέφερε τους φίλους τους και συγγενείς στην αίθουσα, προσπαθώντας να βρει και κάποια νύφη για τους ανύπαντρους..!
Από την Κερύνεια στην κορυφή της ομογένειας.
Ο Φίλιπ Κρίστοφερ δεν παρέλειψε να αναφερθεί με ζέση και νοσταλγία στην πατρίδα του την Κερύνεια από την οποία εκδιώχτηκε βίαια από τη βάρβαρη εισβολή του Αττίλα το σκοτεινό καλοκαίρι του 1974 και μίλησε ξεχωριστά για όλα τα στελέχη του Επιμελητηρίου και τους κοινούς τους αγώνες, διατρανώνοντας την πίστη του στη συνέχιση αυτού του αγώνα μέχρι την τελική δικαίωση.
Έκκληση για την ενότητα της Ομογένειας.
Σε μια μικρή παρέκβαση ο Φίλιπ Κρίστοφερ αναφέρθηκε στην επερχόμενη παρέλαση της Πέμπτης Λεωφόρου, η οποία είναι προγραμματισμένη για τις 30 Μαρτίου και κάλεσε τους παρευρισκόμενους να τη στηρίξουν. Ο Κρίστοφερ είναι τα τελευταία χρόνια επικεφαλής της επιτροπής διοργάνωσης της παρέλασης και δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι επανειλημμένα «έσωσε» τον θεσμό αυτό του Ελληνισμού της Αμερικής, καθώς κατάφερε, ιδιαίτερα τη χρονιά μετά την πανδημία, κυριολεκτικά στο «παρά πέντε» να εξασφαλίσει τις στοιχειώδεις προϋποθέσεις διεξαγωγής της, με το κύριο πρόβλημα να μην είναι τόσο η εξασφάλιση των πόρων αλλά ο συνεχιζόμενος διχασμός στις ελληνικές αυτή φορά να τονίσουμε και όχι στις Κυπριακές ομογενειακές οργανώσεις. Ο Φίλιπ Κρίστοφερ, χωρίς να αναφερθεί ονομαστικά στην ομοσπονδία απηύθυνε έκκληση για ενότητα, τονίζοντας ότι μόνο ενωμένη η ομογένεια μπορεί να επιτελέσει το χρέος της στον Ελληνισμό.
Αυτοπαγίδευση η «διζωνική-δικοινοτική»;
«Η Κύπρος υποφέρει, φίλοι μου, λόγω έλλειψης ηγεσίας και έλλειψης οράματος. Είναι εγκλωβισμένοι για σχεδόν 50 χρόνια σε κάτι που αποκαλείται δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία, και κάθε φορά που τους μιλάω, ακόμη κι αν είχα την τιμή να συναντήσω κάθε πρόεδρο από τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, Κυπριανού, Βασιλείου, Κληρίδης… μέχρι σήμερα, για κάποιο λόγο πιστεύουν ότι το ψήφισμα του ΟΗΕ που αφορά τη δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία είναι κάτι στο οποίο είμαστε παγιδευμένοι, σαν «σπασμένος δίσκος. Φαίνεται σαν να έχουμε ξεχάσει ότι το πρόβλημά μας είναι η παράνομη εισβολή και κατοχή». .
Ο Φίλιπ Κρίστοφερ, ο οποίος παρά τη ηγετική του θέση, συστρατεύεται σαν απλός στρατιώτης στις αποφάσεις της θεσμικής ηγεσίας της Κύπρου ακόμα κι όταν έχει κάποιες επιφυλάξεις για επί μέρους επιλογές, φαίνεται να εκφράζει εδώ μια άποψη, η οποία εκφράζεται ή υπονοείται και από άλλα διακεκριμένα μέλη της Κυπριακής ομογένειας. Ότι η επιμονή στην αναζήτηση λύσης εντός αυτού του πλαισίου έχει και αρκετά μειονεκτήματα. Ένα από αυτά είναι κανείς ποτέ δεν εμπνεύστηκε, διαδήλωσε, πολέμησε έχοντας ως σκοπό κάτι τόσο θολό. Ένας αγώνας πρέπει να έχει ένα καθαρό μήνυμα, ένα ιδανικό. Επίσης κάποιοι θεωρούν ότι η αρχική ιδέα αυτής της διατύπωσης ήταν μια συμβουλή προς την τουρκική πλευρά του Χένρι Κίσινγκερ, με τον οποίο μάλιστα ο Κρίστοφερ είχε μια έντονη αντιπαράθεση κάποια χρόνια μετά την εισβολή.
Τζο Μπάιντεν-Ελπίδες που διαψεύστηκαν
«Σήμερα είναι 15 Νοεμβρίου, αυτή τη μέρα το 1983 διαδηλώναμε έξω από την τουρκική πρεσβεία για την ανακήρυξη του ψευδοκράτους. Ένας γερουσιαστής μας υποστήριζε θερμά και είπε στο λόγο του εκείνη την ημέρα ότι όσο περνάει από το χέρι του η Τουρκία δεν θα πάρει «ούτε ένα τανκ, ούτε ένα αεροπλάνο, ούτε ένα δολάριο, ούτε ένα σεντ» πριν την αποχώρηση και του τελευταίου στρατιώτη της από το έδαφος της Κύπρου. «Ο Γερουσιαστής αυτός», συνέχισε με πικρία ο Κρίστοφερ, «λεγόταν Τζο Μπάιντεν»!
Φίλιπ Κρίστοφερ: «Ως πότε θα ανέχονται οι Ηνωμένες Πολιτείες τη συμπεριφορά της Τουρκίας»;
Ως πότε, αναρωτήθηκε με πικρία, σε έναν έντονα φορτισμένο τόνο, ο Φιλιπ Κρίστοφερ θα ανέχονται οι ΗΠΑ τη συμπεριφορά της Τουρκία. Κατανοώ ασφαλώς τα γεωπολιτικά προτάγματα αλλά είναι δυνατόν οι ΗΠΑ να ανέχονται τη συνεχιζόμενη κατοχή της Κύπρου, τις συνεχείς προκλήσεις της Τουρκίας, τη συμπεριφορά της εναντίον των Κούρδων, την υπεράσπιση της Χαμάς, την αυθαίρετη αυτοεξαίρεσή της από τις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, όταν όλοι οι άλλοι τις έχουν επιβάλει, την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, την εμπρηστική της ρητορική και ένα σωρό άλλες ασύμβατες με τις αρχές των Ηνωμένων Πολιτειών συμπεριφορές.
Είναι χρέος όλων μας σας Αμερικανοί πολίτες να προσπαθήσουμε να φέρουμε τις ΗΠΑ προ των ευθυνών τους ώστε να σταματήσει να ανέχεται την συμπεριφορά της Τουρκίας. Δεν είναι ανεκτό να επιτρέπεται στην Τουρκία να «παίζει» με τα Αμερικανικά ιδανικά και αξίες. Πρέπει όλοι παρά τις όποιες δυσκολίες, τώρα και με την νέα διοίκηση, να δουλέψουμε ενωμένοι και κατέληξε καταχειροκροτούμενος σε κλίμα έντονης συγκίνησης: «Η δουλειά συνεχίζεται, η ελπίδα είναι ζωντανή και το όνειρο επιστροφής στην Κερύνεια δεν θα πεθάνει ποτέ»!